Thursday 30 April, 2009

Swine Flu

Saiha,May,1 : - Tunlai hian Mexico leh ram engemaw zatah vawk natna hri leng vanga thi leh damlo an awm avangin India ram pawhin a ngai pawimawh hle a,fimkhur atul thu a puang. Saiha District Magistr AH & Vety Officers te chuan thuchhuah siamin vawk lakluh khap a ni tak thu a chhuah. ‘Kum 1918 a Spanish flu leng avang a mi maktaduai tam tak an thih phahna Flu virus H1N1 leh tun tum a Swine Flu virus hi inang niin, Food and Agriculture Organisation pawh in he hrileng hi Stage -4 pandemic a ni, tiin mihring leh mihring in kaichhawn thei a nih avangin fimkhur a tul thu an chhuah nghe nghe’. Tin, kan vel ram a Bird Flu leng thin avangin Vawk lakluh pawh khap thin a ni a, tun dinhmunah hian chutiang khapna thupek a awm tak loh a vangin Mizprama vawk lakluh hi a tam hle a, chuvang in tun dinhmunah chuan ramdang atanga vawk lakluh hi khap thuai an duh thu an sawi lang bawk.

Swine Influenza hi natna tharlam leh lo thleng phut a ni lova, Vawk natna, thawkna dawt (Respiratory system) a thawk a ni. he natna vei 10% aia tlem mahin an thihpui thei. Hun rei tawh tak atanga hriat tawh a ni a, he natna thlen tu hi virus Orthomyxoviridae family ni in kan hriat lar tak Bird Flu virus nen family inang an ni. Vawk atanga mihringin an kai pawhin natna hlauhawm leh serious tak a thlen lem lo ni a hriat a ni. Amaherawhchu tunlaiin ram hrang hrang ah he natna hi mihring leh mihringah inkaichhawngin mi tam takin an thihpui mek a, khawvel ram hrang hrang te an ralkhel ta mek a ni.
He natna hrik hi ze nghet lo tak a ni a, vawk in Flu virus hrang hrang - mihring influenza virus leh Ar influenza virus leh vawk influenza virus te an hip luh in heng virus te hi inchawhpawlh (mix) in an insiam danglam ta thin a, chutianga insiam danglam virus chu vawk atanga mihring ah kaiin mihring leh mihring in awlsam takin an in kaichhawng ta nia hriat a ni. Tuna natna leng mek hi H1N1 strain hrang hrang, a bikin vawk leh mihringa cham reng, inchawhpawlh (reassortment) atang lo chhuak ni a hriat a ni. Hetianga vawk atanga natna hlauhawm tak insiam chhuak thei anih avang hian Myanmar leh Bangladesh atanga vawk kan lak luh thin pawh hi fimkhur a ngai takzet a ni.
He natna hrik hi boruak atangin awlsam taka hip luh a kai theih a ni a, vawk enkawl tu ten an kai awlsam bik a ni. Tin, mihringin a kai tawh chuan khuh, hahchhiau leh thawkchhuah boruak atangin rnidangin an kai thei a ni. Hei bakah hian natna hrik awmna thil khawih hnua ka, hnar leh mil te khawih atangin a kai theih bawk. Amaherawhchu vawksa leh vawksa atanga thil siam eiin he natna hi a kai theih loh tih hriat tur a ni.Hritlang a intanin khawsik, khuh, hrawkna, taksa sil / na, luna, chau hluah hluah, kawthalo leh luak a tel thei bawk.Anti-viral drug - Tamiflu (Oseltamivir), Relenza (Zanamivir) hi hman lar ber an ni. A venna vaccine rintlak hman mai tur ala awm rih lo,tiin Vety thuchhuah chuan a sawi.
ate pawhin ram dang atanga Vawk lakluh khapna thupek nimin khan a chhuah nghal bawk.


* Nimin tlai khan Pu Lalmalsawma,CEO,Aizawl a lokal a, Saiha DC office a Strong room a hmunah a enfiah a,lungawithlak a tih thu a sawi.
* Pu T.A.Chhohu, Executive Secretary,MADC chuan nimin khan ML zawhna chhangin Tuipang a MADC Sub-Hqrs a tlawh chu an dinhmun a zu hriatpui thu leh atul anga upgrade tul a tih thu a sawi
* Saiha DC lo ni tawh Pu V.Sapchhunga chuan Mizo ram sorkarin a suspend order thla 6 a pawtsei.
* MJA Saiha chuan tunkar Inrinni khian MJA General Conference an zu telna report pek nipah fawmin meeting an nei dawn.
* Power dept chuan Saiha-Lawngtlai inkar Tower siam hna an tan ta,nakum March ah zawhfel beisei a ni,tiin Pu Thomas,EE chuan a sawi.


MTP(H) meeting

Nimin tlai khan MTP Gen.Hqrs hruaitute chuan Executive meeting neiin hmalak zel dan tur an sawi ho. MTP hian BPL list an siam pawh an tarchhuak tawh nia hriat a ni.Ruihtheih thil do hna an chhunzawm reng bawk.


Motor lut

Kan khua,Lopu chu 12.5.89 khan Jeep a lut.Dt.10.6.06 khan Lalhlimpui,driver chuan Pik up a khalh lut(Mz 03-0119). Dt.28.4.09 ah Driver Rochungliana(tea) chuan 407 Mz 03-2077 chu Lopu mi 120 in kawng an laih chawp hnuah a khalh lut bawk.Sorkarin kawng min zauh sakse kan duh hle. -By: C.Thluasa,VCP

No comments: